Pracownicy powinni być z założenia zatrudnieni na stałe, ale istnieją sytuacje, gdy dozwolone jest tymczasowe zatrudnienie pracowników. Natomiast tego rodzaju umowy powinny być ograniczone czasowo i tylko w niektórych przypadkach jest dopuszczalne zatrudnienie tymczasowe (midlertidig ansettelse).
Interesują Cię ogólne zasady zatrudnienia pracownika? Zajrzyj tutaj
MTA GROUP AS – Procedura zatrudniania pracownika
Kiedy można zatrudnić pracownika tymczasowo?
Podstawowa zasada mówi, że pracowników należy zatrudniać na stałe. Możliwość zatrudnienia na czas określony istnieje, gdy:
- zatrudniony pracownik jest tymczasowo nieobecny (zastępstwo (vikariat)),
- w przypadku praktyk zawodowych,
- istnieje potrzeba dodatkowych pracowników do pracy o „tymczasowym charakterze”.
Warunkiem określenia pracy jako o „tymczasowym charakterze” oznacza na przykład wzrost obciążenia pracy i zapotrzebowania ludzi na ograniczony czas. Konieczne jest, aby praca różniła się od zadań, które firma wykonuje w standardowym zakresie.
Ważne: Do 1 lipca 2022 roku obowiązywała zasada, która pozwalała na roczne zatrudnienie tymczasowe. Ta reguła została zniesiona.
Przykłady prac o charakterze tymczasowym
Krótkotrwałe lub nieprzewidziane zapotrzebowanie np.
- szczyty pracy lub okresy, w których nie można przewidzieć obciążenia pracą,
- awaria elektroniki/maszyn, co oznacza, że pilnie potrzebujesz pomocy, aby awaria nie miała wpływu na produkcję, towary lub usługi.
Sezonowe wahania, np.
- zbiór owoców, jagód i warzyw oraz kiedy docierają one do fabryki w przemyśle spożywczym
- gdy w restauracjach otwierane są ogródki w okresie letnim i potrzeba kelnerów
- gdy handel detaliczny potrzebuje dodatkowej pomocy w okresie świątecznym
- gdy branża turystyczna potrzebuje dodatkowych pracowników w okresach wzmożonego ruchu
Tymczasowe zapotrzebowanie w zakresie specjalistycznych umiejętności
Czasami może zaistnieć tymczasowe zapotrzebowanie na specjalistyczną wiedzę, której wcześniej nie było w firmie, a praca różni się od pracy, którą zwykle wykonujesz.
Przykładem potrzeby posiadania takich specjalnych kompetencji może być sytuacja, gdy firma stolarska potrzebuje przez pewien czas kompetencji elektryka.
Praca projektowa
Wykorzystywanie pracowników tymczasowych do prac projektowych zakłada, że jest to praca ograniczona w czasie, która nie jest częścią ich stałych lub bieżących zadań. Jeśli realizujesz wiele podobnych projektów jeden po drugim, może się okazać, że zapotrzebowanie na siłę roboczą nie jest tymczasowe i dlatego powinieneś zatrudnić pracownika na stałe.
Inne rodzaje tymczasowych stanowisk
Możesz zatrudnić pracowników tymczasowych, jeśli część Twoich pracowników jest chwilowo nieobecna z powodu np.
- choroby,
- permisjon (np. urlop macierzyński, tacierzyński),
- urlopu.
Inne przykłady zatrudnienia na stanowisko tymczasowe:
- praktyki, czyli praca, którą ktoś wykonuje w ramach edukacji. Szkolenie, które pracodawca musi zapewnić nowemu pracownikowi w momencie nawiązania stosunku pracy, nie jest definiowane jako praktyki,
- inicjatywy rynku pracy pod nadzorem lub we współpracy z NAV. Warunkiem jest, aby była to praca, która pomoże pracownikowi wejść lub powrócić do życia zawodowego,
- na niektórych stanowiskach w sporcie, np. sportowcy, trenerzy, sędziowie i inni menedżerowie w zorganizowanych dyscyplinach sportowych,
- na niektórych stanowiskach w ramach pracy artystycznej, badań lub sportu, na których obowiązuje układ zbiorowy zawarty pomiędzy krajową organizacją pracowników a pracodawcą,
- stanowiska na czas określony dla menedżerów najwyższego szczebla w biznesie.
Kiedy zatrudnienie tymczasowe jest nielegalne?
Zatrudnienie tymczasowe jest nielegalne, jeśli nie ma rzeczywistego zapotrzebowania na pracę tymczasową. Przykładem nielegalnego zatrudnienia tymczasowego są następujące sytuacje:
- korzystanie z pracowników tymczasowo zatrudnionych w celu pokrycia stałego zapotrzebowania na siłę roboczą,
- prowadząc prace projektowe, gdzie jeden projekt zastępuje drugi, a zadania, które są wykonywane, są takie same w kolejnych projektach,
- charakteryzują się przewidywalnymi i regularnymi zmianami obciążenia pracą.
Konsekwencje nielegalnego zatrudnienia tymczasowego
Pracownik może być uprawniony do zatrudnienia na czas nieokreślony, jeśli zatrudnisz go na stanowisku tymczasowym bez rzeczywistego zapotrzebowania na pracę tymczasową.
Może zaistnieć sytuacja, gdy pracodawca i pracownik nie mogą dojść do porozumienia co do tego, czy pracownikowi przysługuje prawo do stałego zatrudnienia. W takich przypadkach to sąd musi ustalić, czy zatrudnienie tymczasowe jest legalne, czy nielegalne. Jeżeli pracownik został zatrudniony czasowo nielegalnie, sąd może ustalić, że pracownik tymczasowy musi mieć stałe zatrudnienie.
Zasady dotyczące długości trwania umów tymczasowych:
Maksymalny okres zatrudnienia zależy od czasu trwania potrzeby, ale nie powinien przekraczać trzech lub czterech lat, w zależności od przyczyny zatrudnienia tymczasowego.
Zasada trzech lat i zasada czterech lat w przypadku pracy tymczasowej
Limit trzech lat dotyczy pracowników tymczasowych na zastępstwo
Pracownicy zatrudnieni czasowo jako pracownicy tymczasowi mają prawo do zatrudnienia na czas nieokreślony, jeżeli byli zatrudnieni czasowo dłużej niż trzy kolejne lata.
Limit trzech lat w przypadku pracy stanowiącej połączenie charakteru tymczasowego i pracy tymczasowej
Pracownikowi przysługuje prawo do stałego zatrudnienia, jeżeli był zatrudniony przy pracy o charakterze tymczasowym połączonym z pracą tymczasową nieprzerwanie przez okres dłuższy niż trzy lata.
Limit czterech lat dotyczy pracy o charakterze tymczasowym
Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach o charakterze tymczasowym, takich jak praca sezonowa i praca projektowa, mogą być zatrudnieni czasowo nieprzerwanie przez okres do czterech lat. Pracownikowi przysługuje prawo do stałego zatrudnienia, jeżeli stosunek pracy trwa dłużej niż cztery lata.
Czy można przedłużyć zatrudnienie tymczasowe?
Rozwiązanie stosunku pracy następuje po upływie uzgodnionego okresu zatrudnienia. Jeżeli masz krótkotrwałą potrzebę przedłużenia stosunku pracy, należy to zgłosić na piśmie jako załącznik do pierwotnej umowy o pracę. Aby stosunek pracy miał charakter tymczasowy, całość stosunku pracy, łącznie z przedłużeniem, musi trwać trzy lub cztery lata.
Kiedy kilka stanowisk tymczasowych uważa się za ciągłe w tej samej firmie?
Jeżeli pracownik ma drobne przerwy pomiędzy kilkoma tymczasowymi stosunkami pracy w tej samej firmie, stosunek pracy nadal można interpretować jako ciągły. Jeżeli jest oczywiste, że pracodawca wpisał przerwę między zatrudnieniem wyłącznie w celu obejścia zasady trzech lub czterech lat, pracownikowi może przysługiwać prawo do zatrudnienia na czas nieokreślony. To należy do oceny sądu.
A co z nieobecnościami w okresie zatrudnienia?
Przy obliczaniu stażu pracy nie odlicza się nieobecności. Nieobecność może oznaczać na przykład chorobę lub urlop.
Jaki jest okres wypowiedzenia w przypadku pracy tymczasowej?
Tymczasowy stosunek pracy rozwiązuje się po upływie uzgodnionego okresu zatrudnienia. Jeżeli umowa o pracę tymczasową ma zostać rozwiązana przed upływem uzgodnionego okresu zatrudnienia, zastosowanie mają zwykłe zasady dotyczące rozwiązania stosunku pracy.
Dyskusje z przedstawicielami pracowników:
Pracodawca powinien co najmniej raz w roku omawiać z przedstawicielami pracowników kwestie związane z tymczasowym zatrudnieniem.
Umowa o pracę:
Każdy pracownik powinien posiadać pisemną umowę o pracę, niezależnie od rodzaju zatrudnienia i czasu trwania umowy. Więcej na ten temat przeczytasz w naszym poprzednim wpisie:
MTA GROUP AS – Jak uniknąć typowych błędów w umowie o pracę
Prawo do pierwszeństwa zatrudnienia:
Pracownik zwolniony lub nie przedłużony z powodu redukcji etatów ma prawo pierwszeństwa do nowego zatrudnienia. Preferencyjne prawo nie dotyczy pracowników na zastępstwie.
Powyższy tekst jest tłumaczeniem zasad dotyczących zatrudnienia tymczasowego określonych przez Arbeidsmiljølven i opisanych przez Arbeidstilsynet. Oryginał tekstu można znaleźć tutaj
