W Norwegii naturalnym elementem rozwoju przedsiębiorstw jest już teraz budowanie świadomości wokół tematów związanych z ochroną środowiska. Dotyczy to również poszanowania praw człowieka na każdym etapie wytwarzania produktów i usług. Dlaczego firmy powinny pracować w obszarze zrównoważonego rozwoju? Zrównoważony rozwój staje się coraz ważniejszy, a wymagania w tym zakresie będą stopniowo rosnąć. Aby im sprostać, trzeba się na to przygotować. Jest to droga do budowania bardziej zrównoważonej przyszłości dla firm i całego społeczeństwa.
Wkrótce Twoja firma będzie musiała prowadzić ewidencję śladu węglowego. Określać, jak jej działalność wpływa na otoczenie – w sposób pozytywny i/lub negatywny. Opisać jak łańcuch wartości, którego częścią jest Twoja firma, oddziałuje na środowisko.
Unia Europejska przyspiesza zieloną transformację dla wszystkich przedsiębiorstw. Najpierw regulacje obejmą większe firmy, a z czasem również mniejsze przedsiębiorstwa. Wielkość przedsiębiorstwa i stopień jego wpływu na środowisko zewnętrzne określają poziom zaawansowania prac.
Proces wprowadzania wymagań, ich przestrzegania i raportowania przez przedsiębiorstwa jest stopniowy. Już w 2025 roku największe firmy zostały zobligowane do przedstawiania pisemnych raportów o zrównoważonym rozwoju (bærekraftsrapportering). Do tej kategorii zaliczamy przedsiębiorstwa, które spełniają określone warunki, między innymi:
- Przedsiębiorstwa pożytku publicznego (instytucje finansowe, spółki giełdowe)
- Kwalifikujące się jako duże firmy wg Ustawy o rachunkowości (suma bilansowa: 290 milionów koron, przychody ze sprzedaży: 580 milionów koron, pracownicy: 250 etatów).
Mniejsze przedsiębiorstwa na razie nie mają obowiązku sporządzać własnych raportów o zrównoważonym rozwoju, jednak pośrednio podlegają temu obowiązkowi, kiedy są częścią łańcucha procesów firm, które muszą raportować. Mniejsze przedsiębiorstwa mogą pracować nad zrównoważonym rozwojem, korzystając ze standardów takich jak NSRS (Nordic Sustainability Reporting Standard) oraz VSME (Voluntary Sustainability Micro-Enterprise Standard). Standardy te pomagają przedsiębiorstwom skupić się na efektywności energetycznej, redukcji odpadów i odpowiedzialnych zakupach. Stosując takie ramy, małe przedsiębiorstwa mogą sprostać wymaganiom większych firm oraz poprawić swoją konkurencyjność.
Raportowanie jest wymogiem, wprowadzanym dla kolejnych sektorów, ale do przestrzegania kolejnych wprowadzanych regulacji zobligowana jest znacznie większa część zarówno większych, jak i mniejszych przedsiębiorstw. Jedną z tych regulacji jest ustawa o jawności – Åpenhetsloven.
Åpenhetsloven – ustawa o jawności
Ustawa o jawności ma na celu promowanie poszanowania przez przedsiębiorstwa podstawowych praw człowieka oraz godnych warunków pracy w związku z produkcją towarów i świadczeniem usług, a także zapewnienie społeczeństwu dostępu do informacji o tym, jak przedsiębiorstwa radzą sobie z ewentualnymi negatywnymi skutkami swoich działań w przypadku naruszenia tych warunków.
Kto jest zobowiązany do spełnienia warunków Åpenhetsloven?
Firmy, które podlegają ustawie, to te, które łącznie spełniają trzy poniższe warunki.
- Są zarejestrowane w Norwegii,
- Oferują towary lub usługi,
- Kwalifikują się jako większe przedsiębiorstwa (Større virksomhet).
Warunki dla zagranicznych przedsiębiorstw:
- Mają obowiązek podatkowy w Norwegii,
- Oferują towary lub usługi w Norwegii,
- Kwalifikują się jako większe przedsiębiorstwa (Større virksomhet).
Większe przedsiębiorstwa – kwalifikacja według Åpenhetsloven
Przez większe przedsiębiorstwa rozumie się przedsiębiorstwa będące podmiotami o znaczeniu publicznym zgodnie z § 1-6 ustawy o rachunkowości lub takie, które na dzień zakończenia bilansu przekraczają co najmniej dwa z poniższych trzech progów:
- przychody ze sprzedaży: 70 milionów koron,
- suma bilansowa: 35 milionów koron,
- średnia liczba pracowników w roku obrotowym: 50 etatów.
Morselskaper – spółki matki – uznajemy za większe przedsiębiorstwa, jeśli warunki te spełniają łącznie zarówno spółka matka, jak i jej spółki córki.
Istnieją 3 główne obowiązki, jakie nakłada ustawa:
- Wykonanie uważnej i starannej analizy zgodnej z wytycznymi międzynarodowej organizacji OECD. To metoda mająca na celu identyfikację, zapobieganie, dokumentowanie i monitorowanie, w jaki sposób należy postępować z faktycznymi i potencjalnymi negatywnymi konsekwencjami działalności przedsiębiorstwa. Należy skoncentrować się na wpływie działalności na podstawowe prawa człowieka i godne warunki pracy, zarówno wewnątrz, jak i poza przedsiębiorstwem. Należy wziąć pod uwagę każdy etap działalności, wszystkich dostawców, używane w przedsiębiorstwie sprzęty i materiały.
- Upublicznienie wykonanej analizy i sprawozdania.
- W ramach Informasjonskrav firmy mają obowiązek odpowiadać na każde pisemne zapytanie. Pismo może wysłać każdy (osoba prywatna, pracownik, organizacja, dziennikarz, inne firmy itp.). Trzeba w nim podać ogólne informacje na temat organizacji i struktury procesów w firmie, rutyn dotyczących radzenia sobie z negatywnymi konsekwencjami działalności firmy, przestrzegania praw człowieka na kolejnych etapach związanych z produkcją lub dostarczeniem usługi. Nie ma natomiast obowiązku podania miejsca produkcji ani nazwy dostawcy.
Źródła:
