Arbeidsmiljøloven § 10-4 første ledd precyzuje jaki jest powszechny czas pracy w ciągu dnia i tygodnia. Nadgodziną staje się każda godzina powyżej 9-tej godziny pracy w ciągu dnia, a także wszelkie godziny powyżej 40 godzin tygodniowo.

Podpisując odpowiednią umowę z pracownikiem, reprezentantem pracowników czy Norweską Inspekcją Pracy możemy rozszerzyć ten powszechny okres czasu pracy i uniknąć nadgodzin. Proces ten nazywamy gjennomsnittsberegning av den alminnelige arbeidstiden czyli średnie wyliczanie normalnego czasu pracy.

Gjennomsnittsberegning av den alminnelige arbeidstiden daje możliwość pracy większej ilości godzin w danym okresie, tzn. pracownicy mogą pracować np. ponad 40 godzin bez naliczania nadgodzin, ale w kolejnym okresie muszą mieć krótsze godziny pracy. Należy tak rozłożyć plan pracy godzinowo, aby w ciągu 52 tygodni przeciętny tydzień pracy nie wynosił więcej niż 40 godzin. Ma to duże zastosowanie w przypadku, gdy mamy pracowników z zagranicy, którzy często podróżują do swojej rodziny.

Główna zasada jest taka, że pracodawca nie może sam z siebie nałożyć obowiązku pracy w systemie średniego obliczania czasu pracy – gjennomsnittsberegning. Wyliczanie przeciętnego czasu pracy można wprowadzić przez następujące umowy:

1. Podpisanie indywidualnych umów z pracownikami;

2. Podpisanie umowy z reprezentantem pracowników – dotyczy firm, które są związane układem zbiorowym (tariffavtale);

3. Pozwolenie od Norweskiej Inspekcji Pracy;

Ile godzin pracownik może pracować w ciągu dnia czy tygodnia zależy od indywidualnych ustaleń z daną osobą, z którą zawarliśmy umowę.

1. Umowy z Pracownikiem

Pracodawca i pracownik mogą podpisać umowę, zgodnie z którą dzienny czas pracy to 10 godzin, a tygodniowy czas pracy 48 godzin, z założeniem, że w ciągu 52 tygodni przeciętny tydzień pracy wyniesie 40 godzin. Limit 48 godzin w ciągu siedmiu dni może być uśredniony w okresie ośmiu tygodni, jednak normalny czas pracy nie przekracza 50 godzin w jednym tygodniu.

Jeżeli w umowie zabraknie zapisu od kiedy do kiedy umowa jest ważna, przyjmuje się, że chodzi o dany rok kalendarzowy.

Przykład:

W powyższym przykładzie w ciągu pierwszych 8 tygodni przeciętny tygodniowy czas pracy wynosił 46 godzin.

368 godzin podzielone przez 8 tygodni, daje 46 godzin. A więc zachowaliśmy limit 48 godzin w okresie 8 tygodni, mimo że niektóre tygodnie miały 50 godzin pracy.

W tygodniach 9-16 przeciętny czas pracy z kolei wynosi 28,75 h (230 godz. /8 tyg. )

W całym okresie przeciętny czas pracy wynosi:

598 godzin / 16 tygodni = 37,4 godzin

Czyli zachowaliśmy tutaj wszystkie zasady gjennomsnittsberegning.

2. Umowa z reprezentantem pracowników

Dotyczy te przedsiębiorstw, które są związane układem zbiorowym (tariffavtale).

Czas pracy w ciągu 24 godzin to 12,5 godziny, a tygodniowy czas pracy to 48 godzin, z założeniem, że w ciągu 52 tygodni przeciętny tydzień pracy wyniesie 40 godzin. Limit 48 godzin w ciągu siedmiu dni może być uśredniony w okresie ośmiu tygodni, jednak normalny czas pracy nie przekracza 54 godzin w jednym tygodniu.

Przykład:

W przykładzie powyżej przeciętny tydzień pracy w okresie 8 tygodni wynosi 47,8 h. Zatem udało się zachować limit 48 godzin na przestrzeni 8 tygodni.

3. Pozwolenie z Norweskiej Inspekcji Pracy

W przypadku, gdy nie jesteśmy związani umową zbiorową, a potrzebujemy, aby osoby zatrudnione pracowały więcej niż 10 godz. w ciągu dnia, możemy złożyć podanie do Norweskiej Inspekcji Pracy. Jeśli nasze podanie zostanie pozytywnie rozstrzygnięte, pracownicy mogą pracować 13 godzin dziennie, a tygodniowy czas pracy to 48 godzin, z założeniem, że w ciągu 26 tygodni przeciętny tydzień pracy wyniesie 40 godzin.

Limit 48 godzin w ciągu siedmiu dni może być uśredniony w okresie ośmiu tygodni.

Zanim podanie zostanie wysłane na Norweskiej Inspekcji Pracy musi odbyć się spotkaniem z reprezentantem pracowników, na którym zostaną omówione warunki pracy, zdrowie i dobrobyt pracowników, a nie tylko godziny.

Norweska Inspekcja Pracy zdecydowała, że ​​do wniosku muszą być dodane następujące informacje:

• Dzienne godziny pracy;

• Tygodniowe godziny pracy;

• Okres czasu dla średniej kalkulacji;

• Średni czas pracy w tygodniu;

• Informacje o przerwach, w tym o jej długości oraz o tym, czy pracownik jest w czasie przerwy do dyspozycji pracodawcy;

• Opis pracy, czyli podanie musi opisać następujące punkty;

a) rodzaj wykonywanej pracy,

b) okresy aktywne/pasywne w ciągu dnia roboczego,

c) czy praca jest wymagająca fizycznie lub psychicznie,

d) czy to nocna praca,

e) praca w niedzielę,

f) praca w pojedynkę,

g) praca akordowa,

h) stopień samokontroli,

i) Jeżeli praca wymaga dojazdów, należy podać geograficzne miejsce pracy i czas dojazdu;

j) Struktura płci i wieku siły roboczej w danym miejscu pracy;

k) Jeżeli firma przeprowadziła ocenę ryzyka związanego z wnioskowanym systemem czasu pracy, należy ją załączyć. Jeżeli nie przeprowadzono oceny ryzyka, należy podać przyczynę. Należy również wyjaśnić, dlaczego nie została zawarta umowa z reprezentantem pracowników z § 10-5 akapit drugi arbeidsmiljøloven, o ile jest to możliwe.

h) Do wniosku musi być dołączony plan pracy. Plan powinien wskazywać okresy pracy i odpoczynku.

i) Do wniosku należy dołączyć każdą umowę zawartą na podstawie § 10-8 ust. 3 ustawy o środowisku pracy, dotyczącą krótszego okresu wolnego od pracy.

j) Do wniosku należy dołączyć protokół ze spotkania z reprezentantem pracowników.

Tutaj polecamy skontaktowanie się z adwokatem prawa pracy albo księgowym, w celu wysłania wyczerpującego i prawidłowego podania.

Ważne punkty, o których należy wiedzieć wprowadzając średnie wyliczenie czasu pracy

1. Pracownicy zatrudnieni tymczasowo – midlertidig ansatte

W przypadku pracowników zatrudnionych na okres krótszy niż 52 tygodnie, godziny pracy muszą być uśrednione w całym okresie trwania umowy o pracę. Tygodniowa liczba godzin musi zatem być przeciętnie taka, jaka obowiązuje na stanowisku w okresie zatrudnienia.

Umowę o przeciętnym naliczaniu pracy należy zawrzeć w umowie o pracę albo dodatkowej umowie.

2. Plan pracy

Jeżeli pracownicy pracują o różnych porach dnia, czy w różnych dniach tygodnia, należy opracować plan pracy, który pokaże w jakim tygodniu, w jakich dniach i ile godzin pracuje każdy pracownik Arbeidsmiljøloven § 10-3.

Plan pracy należy przygotować w porozumieniu z reprezentantem pracowników najpóźniej 14 dni przed wprowadzeniem go i przekazaniem pracownikom.

3. Naliczanie nadgodzin przy średnim wyliczaniu godzin pracy

Musimy pamiętać podstawową zasadę, że nadgodziny są dozwolone tylko wtedy, gdy istnieje ku temu szczególna, istotna potrzeba.

Limit dzienny z nadgodzinami wynosi 13 godzin. W przypadku firm zobowiązanych układem zbiorowym po porozumieniu z reprezentantem pracowników może to być 16 godzin dziennie (zwykłe godziny i nadgodziny liczone razem).

Łączny czas pracy z nadgodzinami nie może przekraczać 69 godzin w tygodniu przy średnim wyliczeniu czasu pracy. Norweska Inspekcja Pracy w szczególnych warunkach może dać pozwolenie na dłuższe godziny pracy.

Przykład nadgodziny przy umowie z pracownikiem o gjennomsnittsberegning:

Przykład nadgodziny przy umowie z reprezentantem pracowników o gjennomnittsberegning:

4. Czas wolny

Przygotowując plan pracy należy pamiętać o czasie wolnym pracownika. Według prawa w ciągu 24 godzin osoba zatrudniona powinna mieć 11 godzin wolnego od pracy między kolejnymi pracami/zmianami. Ponadto pracodawca musi zapewnić 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w tygodniu dla swoichh pracowników.

Pracodawca ma możliwość ustalić z reprezentantem pracowników krótszy czas odpoczynku między pracami/zmianami.

5. Umowa o pracę

Informacje o średnim wyliczaniu czasu należy zawrzeć w umowie o pracę. Musimy pamiętać o uzupełnieniu następujących pól:

Ukentlig arbeidstid – ilość godzin pracy w tygodniu – np. 37,5 h.

Daglig arbeidstid – dzienny czas pracy-np. 7,5 h.

Arbeidstidens plassering – lokalizacja godzin pracy- np. arbeidstiden er gjennomsnittsberegnet med henvisning til den til enhver tid gjeldende arbeidsplan.

Pauser – przerwy – 0,5 timer.